مشعل تجهیزی مکانیکی است که در آن هوا با سوخت ترکیب شده و انرژی سوخت را به انرژی حرارتی تبدیل می کند. این قطعه یکی از اصلی ترین تجهیزات موتورخانه گرمایشی است و ممکن است با گاز، گازوئیل و … کار کند. از آن به منظور تامین گرمایش مورد نیاز دیگ و یا ایجاد شعله در بویلر استفاده می شود. تشکیل شعله نیازمند هوا، سوخت و جرقه است که باید در دسترس باشند.
از مشعلها باید جهت تامین انرژی مورد نیاز در دیگ شوفاژ چدنی، انواع پکیج و … استفاده نمود.
مشعل گازی با استفاده از گاز طبیعی کار می کند که گاز بعد از عبور از فیلتر گاز بوسیله شیر برقی تدریجی کنترل می شود و هوای مورد نیاز بوسیله ی دمنده (این قطعه روی محور موتور نصب می شود) تامین می شود.
گاز عبوری از فیلتر با هوا مخلوط می شود و احتراق صورت می گیرد. سنسورهای فشار نصب شده در صورتیکه فشار هوا یا گاز از حد مورد نیاز احتراق، کمتر یا بیشتر شود، مشعل را خاموش میکنند.
مشعلهای گازسوز به دو دسته کلی فن دار و بدون فن تقسیم می شوند که به مدل بدون فن، بیصدا نیز گفته می شود.
این نوع مشعلها با گازوئیل کار می کنند و در مناطقی که گاز طبیعی در دسترس نیست از آنها استفاده می شود. مشعل گازوئیلی خانگی مجهز به یک الکتروموتور است که هم وظیفه به حرکت در آوردن محور فن هوادهی را بر عهده دارد و هم محور پمپ گازوئیل را می چرخاند. در مشعل گازوئیل سوز بزرگ، الکتروموتور مجزایی برای کوپل کردن محور پمپ گازوئیل در نظر گرفته می شود.
مشعلهای گازوئیل سوز مجهز به فن هوادهی هستند که از نوع فن سانتریفیوژ است و روی محور الکتروموتور نصب می شود. هنگامیکه موتور روشن می شود، ابتدا فن هوادهی بکار می افتد که میزان هوای ورودی ممکن است بصورت دستی و یا با استفاده از موتور کنترل شود. میزان هوا باید متناسب با سوخت تنظیم گردد.
در برخی شرایط از مشعلهایی استفاده می شود که توانایی کارکرد با بیش از یک نوع سوخت را دارا باشند که به آنها مشعل دو گانه سوز و یا سه گانه سوز گفته می شود.
مشعل دو گانه سوز معمولا با سوخت گاز و گازوئیل کار می کند و در صورتیکه مشعل توانایی عمل با سوخت مازوت را نیز داشته باشد به آن سه گانه سوز اطلاق می شود.
مشعلهای سه گانه سوز که با سوخت مازوت کار می کنند باید مجهز به پیش گرمکن مازوت باشند و با هر سه سوخت گاز، گازوئیل و مازوت کار کند.