پمپ جت جکوزی یکی از تجهیزات لازم در هر جکوزی خصوصی یا عمومی می باشد. طراحی جکوزی در دو جنبه بسیار اهمیت دارد: یکی از لحاظ دمای آب جکوزی و دیگری تنظیم شرایط جتی های جکوزی. استفاده از آب گرم و خواص درمانی آن از قرن های پیش امری رایج بوده و در قدیم از چشمه های آبگرم به این منظور استفاده می شد. امروزه جکوزی بعنوان راهی برای ماساژ بدن شناگران توصیه می شود که این ماساژ با فشار آب مختلط با هوا صورت می گیرد.
جکوزی در منازل و ویلاها نیز قابل راه اندازی می باشد. همچنین در استخرهای عمومی، قسمتی به جکوزی تخصیص داده می شود تا به منظور استراحت شناگران مورد استفاده قرار گیرد. به طور معمول دمای آب جکوزی بین 38 تا 42 درجه سانتی گراد تنظیم می شود و 2 یا 3 جتی برای هر نفر در نظر گرفته می شود. آب با فشار بالا از جتی ها خارج شده و بدن شناگر را ماساژ می دهد.
جکوزی از سه جهت باید بطور دقیق توسط طراح بررسی و طراحی گردد:
سیستم تصفیه آب
گرمایش آب
ماساژور یا جتی ها
در جکوزی نیز مانند استخر باید خط تصفیه ای شامل پمپ، فیلتر و کلر زن در نظر گرفت تا آب جکوزی در سیستم فیلتراسیون سیرکوله شود و همچنین بطور مداوم ضدعفونی گردد. البته در برخی جکوزی ها به منظور ضدعفونی آب، علاوه بر کلر از ازن یا uv نیز استفاده می شود.
از منظر گرمایش آب، باید در نظر داشت که مبدل جکوزی بایستی کاملا منطبق بر شرایط پروژه انتخاب گردد. عواملی مانند حجم آب جکوزی، روباز یا سرپوشیده بودن آن، منطقه آب و هوایی، فاصله جکوزی تا مبدل و … همگی بر انتخاب مبدل مناسب جکوزی موثر هستند.
طراحی خط جت جکوزی، انتخاب پمپ مناسب برای جت جکوزی، محل قرار گرفتن جتی ها و تعداد آنها در بهره وری جکوزی بسیار تاثیر گذار هستند. آسایش شناگران و کارایی جکوزی در گرو انتخاب پمپ جتی مناسب برای آن می باشد، همچنین نازل های بکار رفته در جکوزی باید در محل مناسب خود قرار بگیرند.
سایز لوله های مکش و دهش و تعداد آنها اهمیت بسیاری دارد بعنوان مثال لوله های مکش از کف جکوزی برای هر پمپ باید حتما بطور مجزا در نظر گرفته شود و حدود 1 الی 2 اینچ از فلنچ ورودی پمپ بزرگتر باشد. برای مشخص نمودن تعداد لوله های دهش باید دبی لوله محاسبه گردد و سپس جایگذاری شوند.
نازل های جکوزی در قسمت داخلی خود مجهز به قطعه ای به نام ونتوری هستند که توانایی مکش هوا را دارند. هوا با آب پمپاژ شده توسط پمپ جت مخلوط شده و از نازل به بیرون پرتاب می شود. در برخی از موارد برای اطمینان از اختلاط هوا با آب از بلوئر هوا استفاده می شود.
دقت داشته باشید در صورتیکه اختلاط آب با هوا به درستی صورت نگیرد و آب خروجی از پمپ جت جکوزی بطور مستقیم از جتی ها خارج شود، انقدر فشار آب بالا هست که ممکن است باعث آسیب دیدن بدن شناگر شود. لذا نصب درست پایه جت یا همان نازل جکوزی و لوله های متصل به ونتوری از اهمیت بالایی برخوردار است. لوله هایی برای ورود هوا به ونتوری باید در نظر گرفته شود. این لوله ها از هر جتی بطور مجزا کشیده می شود و از کف به سمت دیوار هدایت شده و از کنار دیوار جکوزی بالا می رود. این لوله ها باید بین 1.2 متر تا 1.8 متر از سطح زمین به بالا کشیده شوند تا به هوا دسترسی داشته باشند.
هنگامی که آب با شدت توسط پمپ در نازل پمپاژ می شود، اطراف ونتوری خلا ایجاد شده و لذا هوا به سمت ونتوری مکش می شود (هوا از طریق لوله ها به ونتوری وارد شده و با آب مخلوط می شود). گاهی محدودیت هایی در پروژه وجود دارد و باید لوله ها به موتورخانه هدایت گردند و در آنجا از بلوئر هوا به منظور تامین هوای استفاده گردد.
در ادامه متن به بررسی پمپ جت جکوزی و انتخاب بهینه آن می پردازیم.
مشخصات پمپ جتی جکوزی
پمپ جتی با پمپ سیرکوله آب متفاوت بوده و توانایی پمپاژ آب با هد بالاتری را دارد. برای جکوزی باید حداقل دو پمپ مجزا در نظر گرفت یکی به منظور خط تصفیه و گرمایش که این پمپ سیرکوله معمولا دبی بالا و فشار کمی دارد و دیگر پمپ جت که توانایی پمپاژ آب با دبی پایین و فشار بالا را داشته باشد.
پمپ جت جکوزی با توان های مختلف ارائه می شود که باید بنا به تعداد جتی ها، فاصله جکوزی تا محل نصب پمپ و سایر عوامل ایجاد کننده افت فشار، مدل مناسب انتخاب گردد. بطور کلی جت پمپ جکوزی در مدل های 3 ، 4 ، 5.5 ، 7.5 ، 10 ، 12 ، 15 و 20 اسب بخار تولید می شود.
پمپ جت جکوزی از دو قسمت الکتروموتور و بدنه پمپ تشکیل شده است که هر دو قسمت باید از جنس مناسب و ضد خوردگی انتخاب شوند. پمپ جکوزی باید مقاوم در برابر زنگ زدگی و خوردگی ناشی از کلر و ازن باشد.
قبل از ورودی پمپ جت جکوزی، باید حتما از استرینر استفاده شود تا مواد معلق درشت مانند مو و … وارد پمپ نگردد. در صورتیکه از استرینر یا صافی استفاده نشود احتمال آسیب دیدن پروانه پمپ جت بسیار بالا می باشد. استرینر با جنس های مختلفی مانند پلاستیک و چدن تولید می شود که باید بنا به شرایط، مدل مناسب انتخاب گردد. همچنین سایز استرینر باید با سایز پمپ چک گردد تا باعث افت فشار آب نشود.
نحوه انتخاب بهینه پمپ جت جکوزی
طراحی سیستم جکوزی و استخر امری پیچیده بوده و باید توسط کارشناسان این صنعت صورت گیرد و در بسیاری از موارد مشاهده شده که به دلیل طراحی نادرست، قرار گرفتن لوله در محل نامناسب و یا لوله با سایز اشتباه، انتخاب تجهیزات نامناسب و …. هزینه های چندین برابری بر پروژه تحمیل شده است.
علی الخصوص طراحی جکوزی به دلیل نیاز به دو رینگ، جایگذاری دقیق جتی ها، انتخاب سایز لوله مناسب، مشخص نمودن محل دقیق قرارگیری کفشورها و … نیازمند فردی متخصص می باشد. مثلا در صورتیکه کفشورهای مکش آب (به سمت پمپ جت) در محل درست قرار نگیرد ممکن است باعث نرسیدن آب به پمپ و آسیب جدی به آن شود. یا در شرایطی که پمپ جتی مناسب انتخاب نشود، فشار آب خروجی از جتی به حدی کم باشد که کارایی جکوزی مختل شود و یا به حدی زیاد باشد که آسایش شناگران از بین رود.
لکن به جهت برآورد اولیه هزینه ها و محاسبات سرانگشتی می توان گفت که در جکوزی باید برای هر نفر حداقل دو عدد جتی در نظر گرفت (در بیشتر موارد سه عدد جتی – دو عدد برای ماساژ ساق پای شناگر و یک عدد برای ماساژ کمر- در نظر گرفته می شود) و پمپ جت جکوزی باید به نحوی انتخاب گردد که برای هر عدد جتی حدود 0.5 تا 0.75 اسب بخار، توان در نظر گرفته شود.
در محاسبات سرانگشتی دیگر توصیه می شود برای هر نازل، دبی معادل 15 تا 18 gpm در نظر گرفته شود مثلا اگر جکوزی 8 نازل داشته باشد:
8*18= 144 gpm
یعنی پمپ جت باید طوری انتخاب شود که دبی آن حداقل 144 gpm باشد و از لحاظ فشار پمپ باید توجه داشته باشید که در خروجی نازل، فشار آب باید حدود 3 بار باشد، میزان افت فشار مسیر را نیز با این عدد جمع کنید تا فشار پمپ به دست آید.
توصیه می شود بطور همزمان با خرید پمپ جتی، استرینر مناسب پمپ را نیز خریداری نمایید تا از ورودی مواد معلق درشت به پمپ و لذا آسیب دیدن آن جلوگیری گردد.
نکات حائز اهمیت در نصب پمپ جت جکوزی:
محل قرار گیری این پمپ باید تا حد امکان نزدیک به محل جکوزی باشد و همچنین از لحاظ ارتفاع، آب جکوزی باید به پمپ سوار باشد به این معنی که پمپ باید پایین تر از کف جکوزی قرار گیرد.
در جکوزی های خانگی معمولا در محل جکوزی کلید start/stop برای پمپ جت در نظر می گیرند تا موقع استفاده از جکوزی به راحتی بتوان این پمپ را روشن نمود و در صورت عدم استفاده پمپ را خاموش کرد. همچنین توصیه می شود از تایمر نیز استفاده شود تا مثلا بعد از 10 دقیقه پمپ بطور خودکار خاموش شود و در صورت نیاز بطور مجدد توسط کاربر روشن شود. دقت داشته باشید در جکوزی های عمومی به هیچ عنوان نباید کلید روشن / خاموش در محوطه در نظر گرفت.
در خط نصب پمپ جت باید حتی المقدور از ادواتی مانند زانو و .. که موجب افت فشار می شوند، استفاده نکرد تا فشار آب خروجی از جتی ها کاهش نیابد.
در جکوزی های عمومی توصیه می شود پمپ رزرو نیز برای پمپ جت در نظر بگیرید تا در صورت نیاز پمپ اول به تعمیرات یا سرویس، پمپاژ آب مختل نشود.
نصب موگیر یا استرینر برای پمپ جت جکوزی ضروری بوده و از آسیب دیدن پروانه پمپ به دلیل وارد شدن مو و سایر آلودگی ها جلوگیری می کند. این استرینر باید متناسب با پمپ انتخاب شود. استرینر باید از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته شود و به نحوی انتخاب گردد تا موجب افت فشار نشود.
لوله کشی جکوزی، انتخاب سایز لوله مناسب و محل قرارگیری کفشورها از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا که در صورتیکه لوله ها کوچک باشند به پمپ فشار وارد می شود و در صورتیکه کفشور در جای مناسب قرار نداشته باشد توانایی مکش آب و رساندن آن به پمپ را ندارد.
در صورتیکه پمپ جت جکوزی در محلی نصب می گردد که سر و صدا و لرزش آن موجب بر هم زدن آسایش ساکنین می شود باید از لرزه گیر صنعتی و یا راهکارهای دیگر بهره برد.
قیمت پمپ جت جکوزی
قیمت پمپ جت جکوزی به عوامل زیر بستگی دارد:
میزان قدرت و توان پمپ (پمپ جت از حدود 3 اسب بخار تا 20 اسب بخار تولید می شود.)
کمپانی سازنده پمپ جت جکوزی (این مدل پمپ در داخل کشور نیز تولید می شود و همچنین محصولات وارداتی از چین و سایر کشورها نیز موجود می باشد.)
